Reproduzco
a continuación el artículo que ha hecho la periodista Uxue
Gutierrez en Berria, dónde
recoge algunas consideraciones que hacemos al hilo de la instalación
de la empresa Amazon en Ezkerraldea.
Amazon
AEBetako banaketa enpresak gune logistiko berria irekiko du
Trapagaranen datozen egunetan. Proiektu horrek eztabaida asko piztu
ditu; sindikatuek salatu dute Amazonek «lan prekarioa» sortzen
duela; enpresaburuek, berriz, uste dute Amazonek sortuko duen
aberastasuna atzerrian islatuko dela.
(...)
Euskal
Herriko industriaren behinolako epizentroan kokatuko da banatzailea,
zerbitzuen aroa bete-betean besarkatu duen eremuan. «Fabrika
industrialen itxieren ondotik heldu dira zerbitzu enpresak, eta batez
ere banaketa enpresak eta enpresa komertzialak». Lluis Rodriguez
ekonomistak azaldu du fenomeno hori industrialde izandako eremu
askotan gertatzen ari dela. Aldaketak bainoago, ezartzen ari diren
merkataritza ereduek kezkatzen dute: «Amazonen eta merkataritza gune
erraldoien ereduak ekonomia eta bizitza botere transnazional
oligopolikoen menpe uzten du, eta kontrakoa sustatu behar da».
(...)
Rodriguezek,
berriz, argi du tokian tokiko merkataritzaren aldeko apustua egin
beharko litzatekeela. «Tokiko saltokiek auzoen bizitza elikatzen
dute, eta jendea espazio publikoetara erakartzen. Merkataritza
tradizionalak enplegu gehiago eta hobea sortzen du».
Bada,
Amazonek piztu dituen kezken artean ageri dira sortuko dituen
lanpostuen kopurua eta mota. 50 lanpostu iragarri ditu, aurretik lur
horretan zegoen enpresak sortzen zituen baino nabarmen gutxiago.
«BabcockWilcox 5.500 langile izatera iritsi zen 70eko hamarkadan,
eta 2011n, ixteko prozesua hasi zuenean, 400 behargin inguru zituen.
Amazonek 50 lanpostu sortuko ditu; nahiko eskasa dirudi, herriaren
eta inguruko eremuen egoera ikusita».
(...)
Aldaketaren
itzala
Eraldatu
ala hil. Egoera hori du Ezkerraldeak aurrean, lantokien itxiera
geldiezinaren poderioz. Amaiera orok beste hasiera bat ekarri ohi du,
eta oraina ulertzeko atzera begira jartzea ere beharrezkoa izaten da
askotan; dagoenaren eta datorrenaren bilakaera ez baita kasualitate
hutsa izaten. Bilbo ezkerraldea osatzen duten herriak industria
handien itxieren lekuko izan dira azken hamarkadetan, eta horrek
eragina izan du lurraldearen paisaia ekonomikoan eta sozialean. Hala
dio Rodriguezek: «80ko hamarkadatik, PSOEk eta EAJk ehun
industrialaren desegituraketa bultzatu dute euren gobernu
arduretatik. Nazioarteko lehiakortasunaren ondorioz,
deslokalizazioari bidea eman diote horrela». Logika horren azken
adibidea da Naval ontziola, baina baita aurretik erori ziren
industria astuneko erreferenteak ere: Euskalduna, Bizkaiko Labe
Garaiak, Aurrera eta Mecanica de la Peña 1980ko eta 90eko
hamarkadetan desagertu ziren. Eta 2008ko krisiaren bete-betean
hondoratu zen, hain zuzen ere, Babcock Wilcox.
(...)
Enpleguari
dagokionez, Rodriguez ez dator bat eskualdea berpizteko proposatutako
soluziobidearekin. «Eredu malgua duten enpresetan langileria askoz
kolektibo hauskorragoa da, eta enpresek mekanismoak dituzte tranpak
egiteko: negoziazio kolektiborako espaziorik ez dago, lan
hitzarmenetako zirrikituak bilatzen dituzte eta euren etekinak
areagotuz ezinezkoa da bizi baldintza oneko eredua sustatzea».
Amazon enpresa eredu hori ezartzeko gai da.
(...)
Lan
baldintzen kezka
Lanpostu
kopuruaz, zerbitzu motaz eta zerga ereduaz gain, sortuko duen enplegu
motak ere haserrea piztu du. «Amazon eredua lanaren zatiketan eta
fragmentazioan oinarritzen da, langileen esplotazio are handiagoan;
esklabotza da kasik. Halere, Euskal Herrian sindikatuen
erresistentzia hasi da enpresen estrategia berri horren aurka
borrokatzeko prest agertzen», ziurtatu du ekonomistak.